Toen ik hoorde dat mijn broer de Vierdaagse van Nijmegen meegelopen had, stokte de adem me zowat in de keel. Er werd thuis veel over gesproken, zelfs mijn stiefmoeder - de vanzelfsprekendheid dat het MIJN stiefmoeder was, niet de zijne! – deed er niet kinderachtig over. Hij had vier dagen gelopen, maar ik was degene die van trots bijkans naast haar schoenen liep.

Ik zal een jaar of elf, twaalf geweest zijn – het was net voor de oorlog. Mijn broer kwam thuis in een uniform van het Regiment Grenadiers, want zoals elke jonge vent was ook hij gemobiliseerd. Hij droeg een breed model broek met van die rare beenwindsels om zijn kuiten.

"Vind je mijn uniform niet mooi?" vroeg hij, de riem om zijn middel rechttrekkend. "Ik heb het speciaal laten maken voor als ik met verlof ergens naar toe ga."

Natuurlijk zag hij er prachtig uit in dat buitenmodel ding, met twee lange, gele korporaalsstrepen op iedere mouw. Krachtig klakte hij de hielen tegen elkaar en riep: "Geef acht!" Andermaal klakte hij de hielen tegen elkaar en beval luid: "Presentéér ….. gewéér!" En hield de oude bezem, waarmee onze huishoudster wel eens het terras aanveegde, met gestrekte armen voor zich uit. Nieuw bevel: "Schouder gewéér!" En hup, daar ging de bezem strak tegen het lijf.

"Nu jij!!!"

Ik deed mijn best.

"Op de plaats rust!" klonk toen ineens zijn luide stem, en prompt liet hij zijn lichaam slap hangen en spreidde beide voeten in een overdreven stand. Bewonderend aapte ik alles na.

"En nu moet je nog leren wat puttees zijn en hoe je die aan- en uitdoet." "Zijn dat die lappen?"vroeg ik, op zijn benen wijzend. Langzaam en behendig rolde hij de lichtgroene zwachtels van zijn lange benen af, zoals een verpleegster zou doen met een verbonden wond. Ademloos keek ik toe, "Dat zijn puttees", legde hij uit, "geen lappen." En op zijn schitterend gepoetste, glanzende schoenen wijzend: "En dit zijn kistjes, geen schoenen!" "Hoezo?" "In het leger heet dat nou eenmaal zo." "En heb je met die dingen om je benen de Vierdaagse gelopen?" "Puttees zijn dat, die dingen heten puttees. Ja, met die puttees om heb ik de Vierdaagse gelopen." Mijn bewondering bereikte ongekende hoogten.

Nou is lopen nooit mijn favoriete bezigheid geweest. Hard van stapel lopen JA. In het gareel lopen NEE. Maar het woord PUTTEES zou ik mijn leven lang niet meer vergeten.

© Marie-José VAN DEN HOUT