|
Lieve - gelukkig teruggekeerde - parel van onze natie,
Afgelopen weekend heb ik Gelukkig Gisteren uitgelezen. Inderdaad, een Moveable Feast! Nee, nee en nog eens nee, ik zou in deel 2 beslist NIET de stijl aanpassen en emotionele waardeoordelen toevoegen, verontwaardiging, sentiment, beschuldigende wijsvingers en wat dies meer zij. Daarmee verliest het de kracht die deel 1 wel heeft. Het wordt dan een gesputter en gespuug dat al in zoveel boeken is gebruikt, en wat mij betreft onverteerbaar is. God beware me, dat gezeur dat we hebben gehad van al die zogenaamde literatuurschrijvers in de jaren zeventig en tachtig, die op latere leeftijd hun treurige jeugd van zich af wilden schrijven met geschop en getier! Het is dat ik een doorzetter ben, maar toendertijd had ik bijna het lezen van Nederlandse literatuur opgegeven. Ware het niet dat er tegelijkertijd ook prachtige werken verschenen, zoals van Bernlef. En - je moet er van houden - Bob den Uyl: onder de schoolbank heb ik gelegen van het lachen.
Nee, verontwaardiging enzovoort moeten vermeden worden, lijkt me. Een beetje intelligente lezer is het duidelijk wat de emotionele gevolgen voor jou zijn geweest als je jouw 'opvoeding' door de stief beschrijft. Ik vind het juist prikkelend dat je nauwelijks waardeoordelen toevoegd. Natuurlijk kun je wel íets van jouw emoties zoals vreugde of pijn vermelden. Maar 'dat deed pijn' is iets heel anders dan 'dat xxx mens dat xxx mijn hele jeugd heeft verpest...' Een egodocument is niet interessant, een beschrijving van wat jij hebt meegemaakt in jouw leven wel.
In dat laatste ben je prima geslaagd. Het leek wel of je er steeds meer 'in' kwam: in de eerste verhalen staan hier en daar dingen die ik niet thuis kan brengen, kan combineren met de rest zeg maar. Maar verderop in het boek (heb je de verhalen ook in de volgorde geschreven als ze gedrukt zijn?) loopt het allemaal als een tierelier. Dan word ik ook steeds vaker geraakt. Misschien komt het ook doordat ik gaandeweg aan jouw schrijfstijl en manier van vertellen gewend raak.
John heeft een aardige opmerking geplaatst: dat je dat allemaal DURFT te schrijven! Zo had ik het eerlijk gezegd nog niet bekeken. Maar inderdaad, het is een openhartig boek. Daarom ook is het gelukkig dat je geen (of weinig) waardeoordelen en veroordelingen gebruikt, want anders zou je schrijven voor de in pathos geinteresseerde lezer, terwijl het nu leest alsof het uit jouw eigen hart komt.
Ik vind het heel goed dat je al aan deel 2 bent begonnen. Je hebt nu de smaak te pakken. Door gelijk door te stoten kun je de ervaring van het eerste deel gebruiken. Schrijft voort!
Hartelijke kus van jouw
IJdo
 |
|
